مشاوران املاک عموماً برای خدمات ارائه شده در معاملات ملکی حق کمیسیون مشاوران املاک دریافت می‌کنند. این کمیسیون معمولاً به عنوان پاداش مالی برای خدمات مشاوره، یافتن مشتریان مناسب، ارزیابی ملک‌ها و مدیریت فرآیند معامله اختصاص داده می‌شود. میزان این کمیسیون ممکن است بر اساس درصدی از ارزش معامله یا به شکل مبلغ ثابت تعیین شده و از سوی هر دو طرف معامله (خریدار و فروشنده یا مستاجر و موجر) پرداخت شود.
مشاوران املاک با تخصص و تجربه‌ای که در حوزه بازار املاک دارند، نقش بسیار مهمی در تسهیل معاملات املاک ایفا می‌کنند. از طرفی، این حق کمیسیون انگیزه‌ای برای مشاوران است تا بهترین خدمات را ارائه دهند و از طرف دیگر، برای طرفین معامله نشانگر تعهد مالی برای این خدمات می‌باشد.
همچنین، حق کمیسیون می‌تواند بر اساس میزان سختی یا پیچیدگی معامله، نوع ملک، موقعیت جغرافیایی، وضعیت بازار، و سایر عوامل مربوط به معامله متغیر باشد. مشاوران املاک معمولاً در اطلاعات بازار، قوانین و مقررات ملکی، و تجربیات گذشته معاملات مشابه متخصص هستند و این تخصص، به طرفین معامله کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در خصوص خرید، فروش، یا اجاره ملک‌ها بگیرند.
در نهایت، وضعیت حق کمیسیون و نحوه تعیین آن می‌تواند بسته به مکان و بازار ملکی مختلف متفاوت باشد. برای اطلاعات دقیق تر درباره حق کمیسیون، در این مقاله با ما همراه باشید.
حق کمیسیون یک کارمزد است که در هر معامله‌ی ملکی برای مشاوران املاک در نظر گرفته می‌شود. این مبلغ، بر اساس مصوبه اتحادیه صنف مشاوران املاک و به اساس فاکتورهای خاصی محاسبه می‌شود.
در مورد فرمول محاسبه حق کمیسیون، بعد از انجام معامله‌ی خرید، فروش، رهن یا اجاره ملک، این کمیسیون بر اساس یک فرمول خاص محاسبه می‌شود. فرمول محاسبه ممکن است متغیر باشد ولی معمولاً شامل پارامترهایی نظیر قیمت معامله، نوع ملک، موقعیت جغرافیایی، میزان خدمات ارائه شده توسط مشاور، و شرایط بازار ملکی می‌باشد.
توضیحات دقیق در مورد نحوه کارکرد این فرمول در خرید، فروش، رهن و اجاره ملک به شما ارائه خواهد شد تا به طور کامل با نحوه محاسبه حق کمیسیون آشنا شوید.
محاسبه حق کمیسیون مشاوران املاک در خرید و فروش ملک
تعرفه حق کمیسیون مشاوران املاک هر سال توسط اتحادیه صنف مشاوران املاک تعیین می‌شود. حق کمیسیون برای فروش و خرید ملک در شهر تهران در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر محاسبه می‌شود (این تعرفه برای تمامی املاک تجاری، اداری و مسکونی یکسان است):
در گذشته، برخی از مشاوران املاک خود را بر اساس تعرفه رسمی اعلام شده اخذ نمی‌کردند و در مورد نحوه محاسبه آن توضیحی به مراجعه‌کنندگان نمی‌دادند. اما در آخرین ابلاغیه اتحادیه صنفی مشاوران املاک تهران در مهر ماه سال ۹۹، قانون جدیدی برای دریافت این پول از طرفین معامله تصویب شد تا نرخ خدمات کارمزد دریافتی برای مبایعه‌نامه‌ها تک‌نرخی و به نوعی ساده‌سازی شود. بر این اساس، تمام قراردادهای ملکی مشمول پرداخت حق کمیسیونی معادل ۰.۵ درصد ارزش معاملاتی ملک شدند که ۰.۲۵ درصد از این میزان را خریدار و ۰.۲۵ درصد را فروشنده باید به مشاور املاک پرداخت کند. به حق کمیسیون محاسبه شده، مالیات بر ارزش افزوده نیز تعلق می‌گیرد که وظیفه پرداخت آن نیز بر دوش خریدار و فروشنده است. (مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۲ برابر با ۹ درصد می باشد)
محاسبه حق کمیسیون مشاوران املاک برای اجاره ملک
مشاوران املاک مجازند برای قراردادهای اجاره ملک، ۲۵ درصد از مبلغ اجاره ماهیانه را به عنوان حق کمیسیون مشاوران املاک اخذ کنند. به عبارت دیگر، اگر در قرارداد هیچ مبلغی به عنوان رهن یا پیش‌پرداخت ذکر نشود و موجر تنها در ازای دریافت اجاره ماهیانه ملک خود را در اختیار مستاجر بگذارد، مشاور املاک مجاز است ۲۵ درصد از مبلغ اجاره ماهیانه را به عنوان کمیسیون از طرف مستاجر دریافت نماید.
محاسبه حق کمیسیون مشاورین املاک در رهن ملک
در قراردادهای رهن کامل، ابتدا مبلغ رهن به مبلغ اجاره تبدیل می‌شود. این تبدیل به این صورت انجام می‌شود که هر یک میلیون تومان رهن در ۳۰ ضرب می‌گردد. سپس ۲۵ درصد از این عدد محاسبه شده و ۹ درصد از مبلغ نهایی به عنوان حق کمیسیون مشاوران املاک پرداخت می‌شود.
محاسبه حق کمیسیون مشاوران املاک در رهن و اجاره ملک
در صورتی که در قسمتهای قرارداد اجاره، همراه با مبلغ رهن، مبلغی به عنوان اجاره نیز مشخص شده باشد، ابتدا میزان رهن را به مبلغ اجاره تبدیل می‌کنیم. سپس این مبلغ را با مبلغ اجاره ماهیانه تعیین شده در قرارداد جمع بسته و ۲۵ درصد از نتیجه به عنوان حق کمیسیون مشاوران املاک برای بنگاه مشاوره محاسبه می‌شود. باید توجه داشت که به این مبلغ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز اضافه می‌شود.
تخلف مشاوران املاک در گرفتن کمیسیون
حق کمیسیون مشاوران املاک یک مبلغ ثابت و مشخص است که توسط اتحادیه مشاوران املاک تعیین می‌شود. در صورت تلاش مشاور املاک برای دریافت مبلغ بیشتر از این حد مشخص، می‌توانید با ارائه شکایت از طریق اتحادیه صنف مشاوران املاک همان منطقه، از پیگیری درخواست ناعادلانه مشاور مورد نظر خود باخبر شوید. این شکایت به صورت مراحل قانونی بررسی و اقدام خواهد شد.
لازم به ذکر است که مشاور املاک موظف است مبلغ کارمزد را به طرفین معامله تحویل دهد و مبلغ دریافتی باید در قرارداد معامله ذکر شود. حق کمیسیون مشاور املاک، یک حق قانونی و عرفی است و در صورت عدم پرداخت از سوی طرفین معامله، مشاور قادر به پیگیری قانونی است.
حرف آخر
در سال ۱۴۰۲، حق کمیسیون مشاوران املاک در ایران به عنوان مبلغی ثابت و قابل تعیین توسط اتحادیه صنف مشاوران املاک تعیین شده است. این مقدار بر اساس مصوبه اتحادیه و با توجه به فاکتورهای مختلفی مانند نوع ملک، موقعیت جغرافیایی، اندازه معامله، نوع خدمات ارائه شده توسط مشاور، و شرایط بازار ملکی تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، این سیاست حق کمیسیون برای تمام مشاوران املاک در یک شهر یکسان است و همه مشاوران ملکی ملزم به رعایت این تعرفه مشخص شده توسط اتحادیه هستند.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که مشتریان و مشاوران املاک باید در هنگام انجام معاملات ملکی، حق کمیسیون را به صورت واضح و معین در قرارداد خود ذکر کنند تا هر دو طرف از شرایط معامله آگاه باشند. این سیاست تعیین حق کمیسیون با هدف ایجاد شفافیت در معاملات ملکی و حفظ حقوق هر دو طرف معامله ایجاد شده است.
